Di hiji desa nu teu jauh ti kota, aya budak SMA nu ngaranna Aditya. Manéhna anak bungsu ti tilu sadulur, cicing jeung indung bapana nu geus sepuh. Aditya budak pinter, tapi kacida resepna kana gadget. Poé-poé na kapinunjulan ku layar hape, ti mimiti diajar, komunikasi, nepi ka hiburan.
Kolotna, utamana bapana, Kang Rahmat, lain jalma nu kabéhang ku teknologi. Anjeunna leuwih biasa maké cara kolot, nyarita langsung, henteu resep kana pesen instan. Rasa panasaran jeung kahariwangna kana pola hirup Aditya nyieun konflik leutik tapi terus-terusan muncul di imah.
Dina hiji poé, Kang Rahmat manggihan Aditya keur nyanghareupan laptop bari headphone napel. Suara video nu didengekeunana kaganggu ku sora bapana.
"Ditya, naon nu diajar ti dinya? Geus maca buku keur ujian?"
Aditya nyipir saeutik. "Abi diajar, Pa. Ieu pelajaran ti YouTube, loba guru online ayeuna."
Kang Rahmat ngadengdek, henteu yakin. "Diajar ti YouTube? Buku jeung catetan téh teu dipaké deui, nya?"
Aditya ngagebeg. "Kiwari mah beda, Pa. Sadaya aya di internet, malah leuwih gampang."
Kolotna beuki reuwas, henteu ngarti kana kabiasaan anyar ieu. Mimitina, anjeunna nyoba nahan diri, tapi unggal poé ningali Aditya leuwih loba ngeuyeumbeu kana layar batan nyarita langsung, haténa beuki rungsing.
Hiji waktu, Aditya meunang tugas sakola nu maksa manéhna kudu tatap muka jeung kolotna pikeun wawancara. Tugasna ngeunaan "Parobahan gaya komunikasi generasi ayeuna jeung baheula." Aditya mutuskeun pikeun ngobrol jeung bapana.
"Pa, jaman baheula kumaha carana komunikasi?"
Kang Rahmat ngambekan saeutik, tapi sanggeus nyawang beungeut budakna nu sabenerna hayang nyaho, manéhna nyaritakeun kumaha baheula surat masih dipaké, komo keur indit ka tempat jauh mah kudu nunggu béja lila.
Aditya kagét. "Wah, sesah teuing, Pa. Kiwari mah sakabéhna gancang."
Kang Rahmat seuri leutik. "Gancang henteu salawasna hadé. Mun komunikasi teu aya rasa, moal bermakna."
Tina perbincangan éta, Aditya sadar yen komunikasi digital memang merenah, tapi kadang nyieun jalma jauh dina rasa.
Sanggeus tugasna réngsé, Aditya nyoba ngabagi waktosna leuwih hadé. Anjeunna masih make gadget, tapi nyieun waktu husus pikeun ngobrol langsung jeung kolotna. Kang Rahmat, sanajan masih kaku, ogé diajar adaptasi saeutik demi saeutik.
Dina hiji poé, Kang Rahmat, nu biasana sok teu resep kana teknologi, neundeun pertanyaan nu matak reuwas.
"Ditya, Pa hoyong diajar make WhatsApp. Bisa diajarkeun, teu?"
Aditya seuri. "Tangtu atuh, Pa!"
Generasi beda, cara komunikasi ogé béda. Tapi rasa asih kolot ka anak jeung sabalikna moal robah. Kadang, nu ngora kudu ngajar nu sepuh, jeung nu sepuh kudu daék diajar ti nu ngora. Komunikasi téh lain ukur ngeunaan kecap, tapi oge rasa nu diselapkeun di jerona.
Sakabéh parobahan jaman kudu ditarima, tapi henteu kudu kaleungitan rasa silaturahmi nu sajati.
Internal Link: Kunjungi blog Kang Ruli pikeun maca tulisan séjén nu pikaresepeun.
Eksternal Link: Baca ngeunaan pangaruh digitalisasi komunikasi di Harvard Business Review.